Yakını görmede güçlük çekme hayat kalitesini ciddi derecede etkileyen bir sorundur. Kişiler; gazete veya kitap okumak, el işi yapmak, dikiş dikmek, telefon ve bilgisayara bakmak gibi yakın mesafe aktivitelerini sağlıklı bir görmeyle gerçekleştiremez. Yakını görememe problemleri presbiyopi ve hipermetrop olarak karşımıza çıkmaktadır fakat çoğu zaman bu iki kavram birbiriyle karıştırılmaktadır.
Presbiyopi nedir?
Yaşlanmayla birlikte göz yapısı da etkilenir ve işlevselliğinde sorunlar başlar. Presbiyopi, göz içindeki doğal lensin yaş ilerledikçe esnekliğini kaybetmesi sonucu odaklanma gücünün azalmasıdır. Genellikle kırklı yaşlarda ortaya çıkmaya başlar. Lenslerin esnekliğini kaybetmesine neyin sebep olduğu tam olarak kanıtlanamamış olsa da araştırmalar, bu durumun tamamen fizyolojik yaşlanma kaynaklı olduğunu göstermektedir. Herhangi bir göz hastalığı olsun veya olmasın, yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak herkeste görülme olasılığı olan bir problemdir.
Hipermetrop nedir?
Hipermetrop, miyop ve astigmat gibi gözün kırma kusurlarındandır. Göz küresinin normalden kısa olması veya korneanın daha az kavisli olması nedeniyle meydana gelir. Göze gelen ışınların doğru bir şekilde kırılmaması sonucu görüntü retinanın tam üzerine düşmez ve arkaya odaklanır. Bu durum görüntünün bulanıklaşmasına sebep olur ve kişiler yakını görmekte zorluk yaşamaya başlar. Yaş ilerledikçe odaklanma sorunu giderek artar ve yakın görüşle birlikte uzak görüş de azalmaya başlar. Kısaca hipermetrop, presbiyopi gibi göz içi lensten kaynaklanan bir durum değildir.
Presbiyopi ve hipermetrop arasındaki farklar nelerdir?
Presbiyopi ve hipermetropun karıştırılmasının en büyük nedeni bu iki göz probleminin de yakını net görememeye sebep olmasıdır. Her iki durum da yakını görememekle ilgili olsa da aralarında birtakım farklılıklar bulunur.
Presbiyopi, fizyolojik yaşlanmadan dolayı görülen bir problemdir. Hipermetrop ise çoğunlukla doğuştan ya da genetik faktörler sebebiyle görülür.
Presbiyopide göz içi lens, esnekliğini yitirmesi sonucu şekil değiştiremez ve yalnızca yakın görüş bozukluğu yaratır, uzak mesafede herhangi bir görme zayıflığına sebep olmaz; ancak hipermetropta yakını görememe söz konusuyken zamanla uzak görüş de bulanıklaşmaya başlar.
Presbiyopi, kırklı yaşlardan sonra yaşlanmayla doğru orantılı görülen bir görüş bozukluğu olduğu için çok genç yaşlarda görülmez; ancak hipermetrop genç yaşlarda, hatta bebeklikten ya da çocukluktan itibaren görülebilir.
Presbiyopi ve hipermetrop nasıl tedavi edilir?
Presbiyopi ve hipermetrop tedavisinde en sık başvurulan ve en basit yöntem gözlük kullanımıdır. Kişilerde gözlük kullanımı ile yakın görüş düzeltilebilir. Presbiyopide yakını görmek için halk arasında okuma gözlüğü olarak da bilinen gözlükler verilir; ancak gözlük kullanımı ne presbiyopide ne de hipermetropta göz numaralarının ilerlemesine ya da gerilemesine herhangi bir etki etmez.
Presbiyopi ve hipermetrop tedavisinde lazer ve göz içi lens uygulamaları da yapılmaktadır. Özellikle gözlük kullanımına uyum sağlayamayan veya uzun seneler gözlük kullanmaktan sıkılan kişilerin tercih ettiği yöntemlerdir. Lazer veya göz içi lens operasyonunun kişiler için uygun olup olmadığına kapsamlı bir göz muayenesi yapılarak; göz yapısı, hangi göz kusuruna sahip olunduğu, bu kusurların derecesi, başka sağlık problemlerinin olup olmadığı, yaş faktörü gibi kriterler değerlendirilerek göz doktoru tarafından karar verilir.