Bazı sinir sistemi rahatsızlıkları, vücudun diğer kısımlarında ortaya çıkan bozukluklara sebep olabilir. Nörolojik bozuklukların neden olduğu olumsuz sonuçlardan biri olan denge bozukluğu, gözde oluşan bazı semptomlarla kendini belli edebilir. Bu semptomlardan birisi de nistagmus adlı rahatsızlıktır.
“Nistagmus nedir? Nistagmus neden ortaya çıkar? Nistagmus belirtileri nelerdir?” gibi sorularınızın cevaplarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
Nistagmus Nedir?
Nistagmus; gözlerin ani, tekrar eden ve kontrolsüz hareketlerde bulunduğu bir göz rahatsızlığıdır. Bu hareketler dikey, yatay veya dairesel olabilir ve görmeyi, derinlik algısını, dengeyi ve koordinasyonu olumsuz şekilde etkileyebilir. Nistagmus, hareketlerin doğrultusuna göre Vertikal (Dikey), Horizontal (Yatay) ve Rotasyonel (Dairesel) olarak kategorize edilir.
Nistagmus doğuştan veya dış etkenler sebebiyle sonradan ortaya çıkabilir. Doğuştan görülen nistagmusu olan kişilerde genelde rahatsızlık iki gözde de görülür ve ana şikayet bulanık görmedir. Sonradan görülen nistagmusta ise hastalar görme sorununu genelde “titreyen”, “sallantılı” gibi kelimelerle tanımlar.
Nistagmus Neden Olur?
Beyin göz hareketlerini kontrol eder. Baş hareket ettirildiğinde, gözler de uyum sağlamak için otomatik olarak hareket eder. Bu, görüntüyü stabil hale getirir ve net bir şekilde görebilmeye yardımcı olur. Nistagmusu olan kişilerde, göz hareketlerini kontrol eden beyin bölgeleri düzgün çalışmaz.
Nistagmus, başka bir göz sorununu işaret edebilir veya başka bir tıbbi durumla ilişkilendirilebilir. Nistagmusun nedenlerine ve risk faktörlerine şunlar örnek verilebilir:
- Katarakt
- Glokom (Göz tansiyonu)
- Retina hastalıkları
- Göz hareketleri üzerinde kontrolün yetersiz gelişmesi
- İnme
- Albino (Albinizm)
- Down sendromu
- MS (Multipl skleroz) hastalığı
- Viral enfeksiyonlar
- Meniere hastalığı gibi iç kulak rahatsızlıkları
- Travmalar
- Antiepileptik ilaçlar
- Alkol veya uyuşturucu kullanımı
Nistagmus Nasıl Tedavi Edilir?
Nistagmus tedavisi, öncelikle nistagmusa yol açan sağlık sorununun tanısını koymakla başlar. Bu amaçla, diğer tıbbi birimlerden de destek alınarak altta yatan hastalık tespit edildikten sonra etkili bir tedavi planı oluşturulur.
Eğer nistagmus sonradan gelişmişse örneğin iç kulak sorunları gibi bir nedene bağlıysa bu sorunun tedavisi nistagmusun sebep olduğu problemleri ortadan kaldırabilir; ancak doğuştan gelen nistagmus durumunda tamamen iyileşme mümkün değildir. Bu durumda, belirtilerin yönetilmesi ve görme düzeyinin iyileştirilmesi amaçlanır. Doğuştan gelen nistagmusun tedavi seçenekleri arasında genellikle gözlük veya kontakt lens kullanımı, özel ilaçlar veya göz kası ameliyatları bulunur. Gözlük veya lensler, görme kusurlarını düzelterek nistagmusun etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir. Bazı ilaçlar, istemsiz göz hareketlerini kontrol altına almak için kullanılabilir. Ağır vakalarda ise göz kaslarına cerrahi müdahale yapılabilir.