Sarı nokta veya tıbbi adıyla makula bölgesi, retina adı verilen ağ tabakanın tam ortasında yer alan ve görmemizi sağlayan bölgedir.
Sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu), özellikle ileri yaşlarda ortaya çıkmaya başlar ve görme kayıplarının en büyük sebeplerinden biridir.
Sarı Nokta Hastalığı (Makula Dejenerasyonu) Nedir?
Makula dejenerasyonu veya halk arasında bilinen adıyla sarı nokta hastalığı, retina tabakasının merkezinde yer alan makula bölgesindeki reseptör hücrelerin hasar görmesiyle oluşur. Bu hasar sonucunda merkezî görme kaybı başlar ve zamanla kenarlara doğru genişler.
Sarı nokta hastalığının 2 farklı tipi bulunmaktadır. Bunlar, kuru tip makula dejenerasyonu ve ıslak tip makula dejenerasyonu olarak adlandırılır. Sarı nokta hastalığının bu iki tip arasından hangisinin olduğunun tespit edilmesi, tedavi açısından büyük önem taşımaktadır.
- Kuru tip makula dejenerasyonu: Sarı nokta hastalığının en sık görülen tipidir. Hastaların yaklaşık olarak %90’ında gözlemlenir. Retinanın makula bölgesinde drusen adı verilen maddeler birikerek makula bölgesine hasar verir ve görme kaybına sebep olur.
- Islak tip makula dejenerasyonu: Makulanın altında anormal kan damarları oluşur, bu durum sıvı birikimine ve kanamaya sebep olur. Bunun sonucunda retina hücreleri zarar görür ve görme kaybı yaşanır. Islak tip makula dejenerasyonu, kuru tip makula dejenerasyonuna göre daha ciddidir, ani gelişir ve hızlı ilerler.
Sarı Nokta Hastalığının Nedenleri Nedir?
Sarı nokta hastalığının tam olarak nedeni bilinmemesine rağmen hastalığın oluşmasına zemin hazırlayan bazı faktörler bulunmaktadır. Bunlar:
- İleri yaş (65 yaş ve üzeri)
- Genetik yatkınlık (aile bireylerinde makula dejenerasyonu öyküsü olması)
- Sigara içmek
- Fazla kilo
- Kalp ve damar rahatsızlıkları
Sarı Nokta Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Sarı nokta hastalığının ilk evrelerinde belirti gözlemlenmeyebilir. Genellikle görme kaybı ortaya çıkana kadar hastalar bu durumu fark etmez.
Sarı nokta hastalığında en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Az ışıkta görme güçlüğü yaşanması
- Soluk ve bulanık görme
- Renkleri ayırt etmede zorluk
- Görüş alanında daralma
- Düz çizgileri eğik görme
- Yüzleri ayırt etmede güçlük
- Cisimlerin üzerinde gölge veya karanlık leke görme
Sarı Nokta Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?
Sarı nokta hastalığı, ilk evrelerde belirti göstermeden ilerleyen bir rahatsızlık olduğu için erken tanı oldukça önemlidir. Biyomikroskop ve çeşitli mercekler yardımıyla makula başta olmak üzere kapsamlı bir göz muayenesi yapılır. Bu sayede görme alanında meydana gelen bozulmalar tespit edilerek tanı konulur. Göz doktoru gerekli görürse ek olarak floresein göz anjiyografisi ve optik koherens tomografisi gibi ileri görüntüleme teknikleri kullanılabilir.
Sarı Nokta Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Sarı nokta hastalığı geri dönüşü olmayan bir hastalıktır. Uygulanan tedaviler hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya ve belirtileri hafifletmeye yöneliktir.
Kuru tip makula dejenerasyonunun henüz kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak çeşitli vitamin ve mineral takviyeleri, antioksidan etkili ilaçlar kullanılması önerilir. Düşük görme yetisine sahip hastaların rehabilitasyonu sağlanır.
Islak tip makula dejenerasyonunda ise en yaygın uygulanan tedavi göz içine ilaç enjeksiyonudur. Bu ilaçlar sarı nokta hastalığına sebep olan, kanamalara ve sıvı birikimlerine yol açan anormal kan damarlarının oluşumunu engeller.
