Graves hastalığı, tiroid hormonlarının aşırı üretimi ile karakterize olan otoimmün bir hastalıktır ve bu hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan sorunlardan biri de Graves Orbitopatisidir. Tiroid beziyle birlikte göz sağlığını da etkileyen bu durum, orbita adı verilen kemik yapının, kasların, yağ dokusunun ve bağ dokusunun iltihabi bir durumu olarak kendini gösterir.
Graves orbitopatisi, genellikle “tiroid göz hastalığı” olarak bilinir. Üst göz kapağında çekme, ödem, kızarıklık, “lid lag” adı verilen durum yani aşağıya doğru bakarken üst göz kapağının tam kapanmaması, göz kapağında aşağı doğru hareket eksikliği, konjonktivit ve gözlerin öne doğru çıkması (ekzoftalmus) gibi belirtilerle karakterizedir. Bu problem çoğu zaman Graves hastalığı ile birlikte görülse de Hashimato hastalığı ve tiroid hormon seviyeleri normal olan kişilerde de görülebilir.
Graves orbitopatisinin görülme sıklığı kadınlarda yüzbinde 16, erkeklerde ise yüzbinde 3’tür. Hastaların %3-5’inde şiddetli ağrı, görmeyi tehdit eden kornea ülserleri ve optik sinir basısı gibi ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu durumda, sigara içmenin hastalığı 7.7 kat artırdığı da unutulmamalıdır.
Graves Orbitopatisi Neden Ortaya Çıkar?
Graves hastalığında, otoimmün bir saldırı sonucunda ortaya çıkan otoantikor adı verilen antikorlar göz kaslarındaki fibroblast hücrelerine saldırır. Bu hücreler, yağ hücrelerine dönüşerek büyür ve iltihaplanır. Orbita içindeki toplardamarlar genişler, kan taşıma kapasitelerini kaybeder ve orbitada ödeme neden olur.
Önleme ve Tedavi:
Hafif durumlarda, hastalık kendiliğinden iyileşebilir veya semptomlar zaman içinde azalabilir. Ancak şiddetli durumlar acil tıbbi müdahale gerektirir. Suni gözyaşı kullanımı ve sigara bırakma gibi önlemlerle gözdeki kuruluk ve rahatsızlık hissi hafifletilebilir.
Tedavi gerektiren durumlarda ise tiroit hormon seviyelerinin normal değerlere çekilmesi, göz doktorunun önerisiyle kortikosteroid grubu ilaçların kullanımı ve radyoterapi gibi yöntemler uygulanabilir. Ancak her tedavi seçeneğinin yan etkileri göz önünde bulundurularak dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir.
Graves orbitopatisi ağır durumlarda, optik sinire uzun süreli baskı yapması sonucu optik atrofiye neden olarak kalıcı sinir hasarına yol açabilir. Oluşan bu hasar, ağır görme kaybı ile sonuçlanabilir. Bu nedenle, hastalığın erken teşhisi ve etkili bir tedavi planı oluşturmak, göz sağlığını korumak adına kritik öneme sahiptir.