Göz Kuruluğu Nedir?
Göz kuruluğu, gözlerde rahatsızlık hissine yol açan ve yaşam kalitesini bozan yaygın bir sağlık sorunudur. Gözün ön yüzeyinde saydam bir film tabaka bulunmaktadır. Bu film tabaka; mukus, su (aköz) ve yağdan (lipit) oluşmaktadır. Gözün dış etkenlerden korunmasını, kornea ve konjonktivanın nemlenmesini, korneanın besin ve oksijen ihtiyacının giderilmesini sağlayan bu tabakanın herhangi bir bölümünde sorun oluşması göz kuruluğuna sebep olur. Eğer gerekli önlemler alınmazsa ciddi göz hastalıklarına yol açabilir.
Göz Kuruluğu Neden Olur?
Göz kuruluğunun nedeni, hastaya bağlı nedenler veya çevresel nedenler olabilir ancak en temel neden, gözyaşı miktarının ve kalitesinin az olması veya gözyaşı buharlaşmasının artmasıdır.
Hastaya bağlı nedenler
- Yaşlanma
- Hormonal bozukluklar
- Romatizmal hastalıklar
- Otoimmün hastalıklar
- Doğum kontrol hapı, antihistaminik, dekonjestan, antidepresan gibi ilaçların kullanımı
- Blefarit (göz kapağı enfeksiyonu)
- Daha önce geçirilmiş lazer göz ameliyatları
- Uzun süreli kontakt lens kullanımı
çevresel nedenler
- Bilgisayar, telefon gibi elektronik cihazların ekranlarına uzun süreli bakma
- Kuru ve nemsiz ortamlarda uzun süre bulunma
- Çok parlak ışığa uzun süre maruz kalma
- Rüzgârlı, sıcak ve tozlu dış ortamlarda çalışma
Göz Kuruluğu Belirtileri Nelerdir?
Göz kuruluğu belirtileri çoğu hastada benzerdir ve rahatça fark edilebilir. Genellikle her iki gözü de etkiler fakat nadiren de olsa tek gözde de görülebilir.
En yaygın göz kuruluğu belirtileri şunlardır:
- Gözlerde batma ve yanma
- Gözlerde kızarıklık ve sulanma
- Gözlerde yabancı bir cisim varmış gibi hissetme
- Işık hassasiyeti
- Gece araç kullanırken zorlanma
- Kontakt lens kullanımında rahatsızlık hissi
- Gözlerin içinde veya etrafında saydam ve yapışkan, lifli mukus birikmesi
Göz kuruluğunda hastalar rutin aktivitelerini yaparken zorlandıklarını hissederler. Kitap okurken, bilgisayar ya da televizyona bakarken gözler daha çabuk yorulur. Zamanla bu belirtiler giderek artar ve kişinin yaşam kalitesini düşürür. Bu nedenle herhangi bir belirti hissedildiğinde mutlaka bir göz doktoruna başvurulmalıdır.
Göz Kuruluğu Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Göz kuruluğu, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir sorundur. Bu sebeple erken tedavi edilmesi hem oluşabilecek ciddi sağlık sorunlarının önüne geçecek hem de kişinin konforunu artıracaktır. Kuru göz tedavisinde amaç, kuruluğa sebep olan durumları ortadan kaldırıp göz yüzeyinin nemli kalmasını sağlamaktır.
Detaylı bir göz muayenesi sonucunda hastanın göz kuruluğunun durumuna göre gerekli tedaviye karar verilir. En sık uygulanan tedavi yöntemi ilaç tedavisidir. Suni gözyaşı damlaları ve jeller gözlerin nemli kalmasını sağlar. Bu preparatların yetersiz kaldığı durumlarda gözyaşı kanalları geçici olarak kapatılarak hastanın kendi gözyaşının veya suni gözyaşının gözde daha çok kalması sağlanabilir.
Göz Kuruluğuna Karşı Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Göz kuruluğu tedavisinde ilaç kullanmak dışında yaşam tarzında da değişiklikler yapmak gerekebilir. Örneğin kış aylarında evlerde kullanılan ısınma yöntemleri gözlerin kurumasına sebep olur. Bu durumun önüne geçmek için özel hava nemlendirici cihazlar kullanılabilir veya kalorifer peteklerinin üzerine buharlaşıp havayı nemlendirebilmesi için su konulabilir. Çok uzun süre kitap okumak, bilgisayar ve telefon kullanmak, televizyon izlemek gözleri yorar ve gözlerdeki nem miktarını daha da azaltır. Bu aktiviteleri yaparken düzenli ara verilip gözler dinlendirilebilir. Rüzgârdan korunmak için güneş gözlüğü kullanmak, yaz aylarında klima ve vantilatör gibi aletlerin yarattığı hava akımına doğrudan maruz kalmamak gerekir. Bol su ve A vitamini bakımından zengin besinler tüketmek de göz kuruluğu için alınabilecek önlemler arasında yer almaktadır.