Katarakt, normalde esnek ve saydam bir yapıya sahip göz merceğinin saydamlığını yitirerek bulanıklaşmasıdır. Katarakt genellikle yaşlanmaya bağlı gelişen bir hastalık olarak bilinse de bazen bebeklik çağında, hatta doğumdan itibaren dahi görülebilir.
Doğumsal (Konjenital) Katarakt Nedir?
Bebeklerde ve çocuklarda görülen doğumsal (konjenital) katarakt, gözdeki lensin tek ya da çift taraflı olarak saydamlığını kaybetmesi durumudur. Doğumsal katarakt acilen tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalıktır. Bebeklerde görme gelişimi tamamlanmadığı için erken teşhis ve tedavi ile ileride karşılaşılabilecek göz problemlerinin ve en önemlisi de kalıcı görme kaybının önüne geçilebilir.
Doğumsal Katarakt Belirtileri Nelerdir?
Doğumsal kataraktta en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Gözlerde beyaz lekeler veya noktalar
- Işığa karşı tepkisizlik
- Göz hareketlerinde anormallik
- Bulanık görme
Doğumsal katarakt, başlangıç döneminde dışarıdan gözlemlenebilen belirtilere sebep olmayabilir. Bebekler kendilerini ifade edemedikleri için ebeveynler bir sorun olduğunu fark etmeyebilir. Bu nedenle belirti gözlemlensin veya gözlemlenmesin doğumdan sonra düzenli göz muayeneleri önerilir.
Doğumsal Katarakt Neden Olur?
Doğumsal kataraktın en sık görülen nedenlerinden biri genetik faktörlerdir. Göz içi merceğinin gelişimini engelleyen herhangi bir anomali bu hastalığa sebep olabilir.
Genetik faktörler dışında en sık görülen nedenler şunlardır:
- Gebelik esnasında annenin geçirdiği bazı enfeksiyonlar (kızamık, kızamıkçık vb.)
- Gebelik esnasında kullanılan ilaçlar
- Bebeğin anne karnında radyasyona maruz kalması
- Doğum esnasında veya sonrasında bebeğin gözüne darbe alması
- Bazı metabolik bozukluklar
Doğumsal Katarakt Tanısı Nasıl Konulur?
Doğumsal kataraktta erken tanı; uygulanacak tedavinin başarılı olması, görme kaybının yaşanmaması ve göz tembelliği gibi bebek veya çocuğun görme gelişimini etkileyecek hastalıkların önlenmesi açısından oldukça önemlidir. Doğumsal katarakt ilk zamanlarda ebeveynler tarafından fark edilmeyebilir. Bu sebeple düzenli göz muayenesi yaptırılması gerekir.
Doğumsal katarakt, uzman bir göz doktoru tarafından yapılacak kapsamlı bir göz muayenesi ile rahatlıkla teşhis edilebilir. Bu muayene sırasında bebeğin gözleri tek tek incelenir. Göz doktoru gerekli görürse ileri görüntüleme testleri isteyebilir.
Doğumsal Katarakt Tedavisi Nasıl Yapılır?
Doğumsal katarakt tedavisi; kataraktın boyutuna, konumuna ve çocuğun yaşı gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Erken teşhis ve uzman göz doktorunun önerdiği uygun tedavi ile çoğu çocuk normal görme yeteneğine sahip olabilir.
en erken dönemde ameliyat edilmesi gerekir.
Doğumsal kataraktın bilinen en etkili tedavisi cerrahi yöntemlerdir. Bebeğin normal görme fonksiyonlarının gelişimi için mümkün olan en erken dönemde ameliyat edilmesi gerekir. Katarakt ameliyatında göz içindeki saydamlığını yitiren mercek çıkarılır ve yerine yapay mercek yerleştirilir ancak 2 yaşın altındaki bebeklerde gözler tam olarak gelişmediği için ameliyatın yapay mercek yerleştirilmeden yapılması gerekebilir. Mercek yerleştirilmediği durumlarda görme kaybının önüne geçebilmek için gözlük veya kontakt lens kullanılır ve ilerleyen yaşlarda yapay mercek yerleştirilir.
yapay mercek yerleştirilir.
Bebeklerde ortaya çıkan doğumsal kataraktın sebep olduğu en önemli risklerden biri göz tembelliğidir. Göz merceğinin yapısı bozulduğu için bebek iyi göremez ve bu durum gözün gelişimini engeller. Doğumsal katarakt, çok hızlı bir şekilde göz tembelliğine neden olabileceği için mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmelidir.